Po latach wykorzystywania plastiku na masową skalę, kiedy nasza świadomość dotycząca tego materiału oraz jego wpływu na środowisko jest znacznie większa, zaczynamy wprowadzać uregulowania na skale światową. Przykładowo w 2019 roku Unia Europejska wprowadziła dyrektywę o zakazie sprzedaży i używania jednorazowych plastikowych produktów (sztućców, talerzy, słomek, patyczków kosmetycznych, mieszadełek, patyczków do balonów, pojemników na żywność, kubków plastikowych i styropianowych).

W Polsce nowe przepisy zaczęły obowiązywać w 2023 roku[1]. Od 1 stycznia 2024 roku wprowadzony został także tzw. podatek od plastiku. Odtąd płacimy więcej za produkty w plastikowych opakowaniach w sklepach i restauracjach[2].

Dlaczego świat robi tak wiele, aby ograniczyć ten materiał, który niegdyś uznawano za rewolucyjny?

---

[1] https://www.opakowania.biz/artykuly/szczegoly/73674_od-2023-roku-w-polsce-systematycznie-beda-wycofywane-opakowania-z-plastiku

[2] https://serwisy.gazetaprawna.pl/ekologia/artykuly/9379556,oplaty-za-plastikowe-opakowania-znamy-stawki-od-2024-r.html

Generowanie ogromnej ilości odpadów

Tworzywa sztuczne to surowce o bardzo długim okresie rozpadu. Jednorazowe torebki foliowe, plastikowe butelki i kubki czy pojemniki na żywność mogą rozkładać się przez setki, a nawet tysiące lat[1]. To one w głównej mierze zaśmiecają środowisko, trafiając nie tylko na wysypiska śmieci, ale też do zbiorników wodnych czy lasów, a stamtąd nierzadko do żołądków zwierząt.

Badania Unii Europejskiej pokazują, że 70% odpadów znalezionych na plażach to jednorazowe produkty wykonane z plastiku i styropianu. Często nie poddaje się ich recyklingowi[2]. Pijąc więc wodę z plastikowej butelki, generujemy ogromną ilość odpadów, które pozostaną nie tylko z nami, ale też z przyszłymi pokoleniami.

>> Sprawdź na stronie BRITA, ile plastikowych śmieci generujemy rocznie, pijąc określoną ilość wody butelkowanej.

---

[1] https://www.opakowania.biz/artykuly/szczegoly/73674_od-2023-roku-w-polsce-systematycznie-beda-wycofywane-opakowania-z-plastiku

[2] https://www.opakowania.biz/artykuly/szczegoly/73674_od-2023-roku-w-polsce-systematycznie-beda-wycofywane-opakowania-z-plastiku

Ekonomia – podatek od plastiku

Kupowanie wody butelkowanej czy napojów w plastikowych kubkach na mieście generuje też duże koszty, które stanowią obciążenie dla budżetu domowego. W 2024 roku one dodatkowo wzrosną za sprawą podatku od plastiku. Jeśli sięgniemy po plastikowy kubek lub nawet papierowy z wieczkiem z tworzywa syntetycznego, dopłacimy 0,20 zł. Plastikowe opakowanie na żywność będzie droższe o 0,25 zł[1]. Wydaje się niewiele, ale w ogólnym rozrachunku może znacznie zwiększyć koszty życia.

Czym można więc zastąpić plastik, aby żyć bardziej ekologicznie, wprowadzać zdrowe nawyki oraz oszczędzać? Bezpiecznym materiałem będzie szkło i stal, z której wykonywane są wielorazowe butelki oraz pojemniki na żywność. Dobrze sprawdzą się także tekstylia oraz nowoczesne materiały, w których wykorzystuje się surowce roślinne, np. skórki owoców, otręby, bambus, wodorosty.

---

[1] https://serwisy.gazetaprawna.pl/ekologia/artykuly/9379556,oplaty-za-plastikowe-opakowania-znamy-stawki-od-2024-r.html

Ostatnie badania nie pozostawiają złudzeń: picie wody i innych napojów z butelek plastikowych jest nie tylko nieopłacalne i nieekologiczne, ale też może wpływać niekorzystnie na zdrowie, m.in. na płuca czy układ hormonalny. Dlatego w eko domu powinniśmy znaleźć zdrowsze rozwiązanie i zbudować nowe nawyki.

W większości miast w Polsce można korzystać z wody kranowej, którą warto dodatkowo przefiltrować, np. przy pomocy baterii z filtrem i filtrów nakranowych. Można też wykorzystać dzbanki oraz karafki filtrujące. Jeśli trudno nam zrezygnować z wody gazowanej, najlepiej zaopatrzyć się w domowy saturator np. BRITA. Wychodząc z domu, warto zawsze zabrać ze sobą butelkę z filtrem, którą można napełnić w każdym ujęciu wody pitnej.

Problemem są też woreczki foliowe i plastikowe torby, które wykorzystujemy podczas zakupów, np. pakując do nich owoce i warzywa. Dobrze jest kupować na wagę, eliminując opakowania z tworzyw sztucznych, ale warto pomyśleć też o alternatywach dla powszechnie stosowanych „foliówek”. Większość sklepów oferuje już wielorazowe torby z materiałów z recyklingu, papierowe lub eko woreczki wielokrotnego użytku, do których można nakładać produkty spożywcze.

Ponownym nawykiem, który warto sobie wyrobić, jest zabieranie ze sobą torby bawełnianej zawsze, kiedy wychodzimy z domu. W ten sposób nie będziemy potrzebować jednorazowych siatek nawet wtedy, kiedy wybierzemy się na nieplanowane zakupy.

Jednorazowe pojemniki czy pudełka plastikowe wielokrotnego użytku stały się naszą codziennością. Zabieramy w nich lunch do pracy i szkoły, trzymamy żywność w lodówce, służą do organizacji przestrzeni. Producenci często też wykorzystują tworzywa sztuczne do pakowania swoich produktów. Warto nie tylko wybierać te, które mają opakowania szklane, papierowe lub są w formie minimalizującej ilość odpadów (np. kosmetyki w kostce, produkty na wagę). Lepiej też zamienić wszelkiego rodzaju pojemniki plastikowe na te wykonane ze: szkła (np. słoiki na kasze, cukier, pudełka na przekąski), stali (puszki na herbatę i kawę), bambusa, drewna (organizery do szuflad i regałów).

Podstawowym kryterium wyboru po wprowadzeniu zmian do organizacji eko domu powinno być bezpieczeństwo stosowanych materiałów. Ważne też, aby można je było wykorzystać wielokrotnie, co – nawet przy dłuższym czasie rozkładu – pozwoli generować mniej odpadów i zadbać o środowisko.

Dobrze sprawdzą się produkty filtrujące do wody, wielorazowe butelki czy torby. Przy tym, co wykorzystujemy tylko raz lub w krótkim okresie, warto postawić na materiały roślinne, np. talerze i sztućce z otrębów czy bambusowe szczoteczki do zębów.

Chcesz poznać więcej sposobów na ekologiczne życie? Znajdziesz je w artykule: Jak żyć ekologicznie nie rezygnując z komfortu?